Leczenie pacjentów zachowawczo i dobór metod usprawniania zależy przede wszystkim od zaawansowania procesu chorobowego i wieku chorego. Pacjenci ze zmianami zwyrodnieniowymi w przyśrodkowym przedziale stawu kolanowego zgłaszają dolegliwości bólowe tego przedziału, ale i towarzyszące im bóle przedziału bocznego spowodowane nadmiernym napięciem mięśni i tkanek miękkich (chorzy ze zmianami w przedziale bocznym –odwrotnie).Procesowi temu mogą towarzyszyć miejscowe odczyny zapalne.
Chorzy często są leczeni przy pomocy środków farmakologicznych zawierających leki z grupy NLPZ, a niejednokrotnie też używane są sterydy podawane do stawowo, czy też leki zmniejszające napięcie mięśniowe.
Powszechnym jest stosowanie wiskosuplementacji (miejscowo podaje się kwas hialuronowy), która to ma za zadanie poprawę funkcji stawu i warunków tarcia, poprzez zwiększanie lepkości i elastyczności płynu stawowego.
Rehabilitacja musi się opierać, na indywidualnym traktowaniu każdego pacjenta
i dokładnej znajomości obrazu klinicznego i radiologicznego danej osoby. Pozwala to na kontrolowanie dynamiki rozwoju zmian zwyrodnieniowych i dobranie odpowiedniego programu usprawniania.
Zaleca się stosowanie fizykoterapii w celu przeciwdziałania obrzękom, wysiękom
i przeciwbólowo (pole magnetyczne, laser, prądy diadynamiczne, prądy interferencyjne, TENS, ultradźwięki, krioterapia).
Usprawnianie kinezyterapeutyczne pacjenta obejmuje następujące cele:
- Poprawę bądź utrzymanie obecnego zakresu ruchu,
- Uzyskanie jak najlepszej kontroli i siły mięśniowej,
- Ćwiczenia propriocepcji w celu zachowania jak najdłużej kontroli i stabilizacji stawu,
- Utrzymanie bądź przywrócenie prawidłowego stereotypu chodu,
- Poinformowanie pacjenta o progresie choroby i przeciwdziałanie temu,
Oprócz stosowania fizykoterapii program usprawniania pacjentów zawiera:
- Mobilizacje stawu kolanowego i tkanek miękkich,
- Trakcje stawu kolanowego wspomagające odciążanie zajętego przez chorobę przyśrodkowego przedziału stawu kolanowego,
- Ćwiczenia rozciągające wszystkich grup mięśniowych a w szczególności mięśni grupy kulszowo-goleniowej, pasma biodrowo-piszczelowego, mięśnia czworogłowego, mięśnia biodrowo-lędźwiowego i mięśni łydki,
- Ćwiczenia wzmacniające mięsień czworogłowy, a w szczególności głowę przyśrodkową (w tym VMO), wykonywane zarówno w otwartych jak i w zamkniętych łańcuchach kinematycznych,
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie pośladkowe,
- Ćwiczenia wpływające na odżywianie chrząstki stawowej, oraz poprawiające homeostazę stawu kolanowego,
- Ćwiczenia propriocepcji,
Niektórzy pacjenci decydują się na noszenie specjalnego stabilizatora stawu kolanowego — ortezy korekcyjno – stabilizującej staw kolanowy.
Takie stabilizatory zostały specjalnie zaprojektowane dla pacjentów
z jednoprzedziałowymi zmianami zwyrodnieniowymi stawu kolanowego. Poprzez specjalny mechanizm pozwalają na stopniową korekcję szpotawości lub koślawości kończyny. Niestety nie wszyscy pacjenci są w stanie nosić taki aparat. Działanie stabilizatora jest działaniem mechanicznym, które w początkowej fazie stosowania może dostarczać choremu dolegliwości bólowych.
Bez względu na to, jakie metody usprawniania zastosujemy, należy pamiętać,
że leczenie zachowawcze nie zatrzymuje procesu chorobowego a jedynie może wpływać osłabiająco na jego dynamikę. Należy sobie uświadomić, że zbyt długotrwałe leczenie zachowawcze i farmakologiczne może też powodować skutki uboczne, a przez co może oddalać pacjenta od powrotu do zdrowia i poprawy jakości życia.
E.K.
Jeżeli masz jakieś pytania dotyczące tego tematu prosimy o kontakt : kontakt@fizjoinformator.pl