Zjawisko coraz dłuższego życia w obecnych czasach demografowie nazwali już ‘’bombą geriatryczną’’, gdyż jego konsekwencje będą dotyczyć wszystkich dziedzin życia i gospodarki. Ludzie żyją średnio 30 lat dłużej niż na początku stulecia, ale równocześnie chcą pozostać zdrowi, aktywni fizycznie i intelektualnie. Tymczasem wg naukowców w ciągu najbliższych 40 lat liczba żyjących ludzi w wieku starszym wzrośnie trzykrotnie.
Przyjmuje się, że człowiek jest zaprogramowany na 110–120 lat życia. Jednak bardzo niewiele osób dożywa tej wartości. Dlaczego? Otóż wpływ maja najróżniejsze czynniki:
- Genetyka
- Płeć
- Kultura
- Choroby
- Otyłość
- Nałogi, używki
- Obciążenia psychiczne
- Aktywność fizyczna, społeczna, zawodowa
- Status ekonomiczny
- Środowisko
Najbardziej popularne teorie przyczyn starzenia się:
- Teoria genetyczna – starzenie się jest skutkiem stopniowego rozkładu DNA ludzkich komórek, z których każda posiada zegar biologiczny, zaprogramowany na określony czas życia.
- Teoria stopniowych uszkodzeń – komórki ulegają uszkodzeniom na skutek sumowania się błędów w DNA, gromadzenia się produktów przemiany materii i wolnych rodników (które również uszkadzają DNA).
- Teoria stopniowej utraty równowagi – zakłócenie pracy jednego układu (np. hormonalnego) zakłóca równowagę całego organizmu i wpływa na pracę innych układów.
- Teorie psychologiczne – mówią o stopniowym wyczerpywaniu się zdolności adaptacyjnych, określonych stadiach rozwoju i hierarchii zaspokajania potrzeb.
- Teorie socjologiczne – udowadniają, że osoby bardziej aktywne (w każdej sferze życia) żyją dłużej i bardziej zdrowo.
Są to główne prawdopodobne przyczyny starzenia się, ale bardziej racjonalne wydaje się przyjęcie teorii wieloczynnikowej, łączącej wszystkie wcześniej wymienione aspekty.
Na genetykę, płeć i kulturę kraju nie mamy wpływu (a przynajmniej niewielki), za to z powodzeniem możemy skoncentrować się na pozostałych czynnikach i zadbać nie tylko o długość, ale przede wszystkim o jakość naszego życia.
W tym celu należy zrezygnować z nałogów i ograniczyć wszelkie używki (przyjmuje się, że 1–2 kawy dziennie i 1–2 kieliszki wina tygodniowo są ilością bezpieczną), stosować racjonalną dietę.
Należy wykonywać badania okresowe, które z wiekiem powinny być coraz częstsze. Skrupulatnie stosować się do zaleceń lekarzy.
Znaleźć sobie hobby (najlepiej grupowe), które pozwoli się odstresować i zaangażować na różnych płaszczyznach.
I oczywiście regularnie uprawiać aktywność fizyczną. Udowodniono, że regularne ćwiczenia fizyczne mogą opóźnić procesy starzenia nawet o 10–20 lat!
W ostatnim czasie poszerza się zakres zaleceń do ćwiczeń, a zmniejsza ilość przeciwwskazań do nich. Niemniej jednak zawsze należy zacząć od konsultacji z lekarzem.
Dlaczego to takie ważne? Ze względu na bezpieczeństwo, gdyż nawet czując się dobrze, należy pamiętać, iż po 60 roku życia maleją zdolności adaptacyjne układu krwionośnego do wysiłku. Do tego może dojść miażdżyca i niewydolność serca. Zmniejsza się wydolność układu oddechowego, następuje demineralizacja kości, zmniejsza się siła i masa mięśniowa, a pogarsza się pamięć.
O wielu tego typu zmianach możemy nawet nie wiedzieć, a wtedy ryzyko związane z aktywnością fizyczną rośnie. Dlatego przed podjęciem jakiegokolwiek rodzaju treningu należy skontaktować się z lekarzem. W razie wątpliwości skieruje on na badania specjalistyczne lub testy wysiłkowe.
Najkorzystniejsza wydaje się umiarkowana intensywność ćwiczeń, wykonywana regularnie, a najlepiej codziennie, np. 30-minutowe spacery. Wedle preferencji można to zastąpić 20 minutami intensywnego wysiłku, minimum trzy razy w tygodniu. Do tego należy dodać kilka ćwiczeń siłowych, rozciągających i poprawiających równowagę.
Trening aerobowy, podczas którego przyspiesza praca serca i oddychanie, zwiększa wydolność układu krążenia i oddechowego, mobilizuje mózg. Trening z oporem wzmacnia mięśnie i kości. Trening gibkości zwiększa zakresy ruchu w stawach i pozwala się zrelaksować. Ćwiczenia równoważne zapobiegają upadkom i pozwalają zachować prawidłową postawę.
Dobrym rozwiązaniem są też ćwiczenia w wodzie, gdyż jej wyporność pozwala wykonać więcej ruchów niż pozwala nam na to masa ciała na lądzie.
Jeżeli nie wiesz od czego zacząć skorzystaj z naszych propozycji ćwiczeń lub wejdź na strony:
A.W.
Jeżeli masz jakieś pytania dotyczące tego tematu prosimy o kontakt : kontakt@fizjoinformator.pl